wyszukaj według freefind

DSM-IV Problemy religijne i duchowe
Lekcja 6: Interwencje terapeutyczne
© Dr. David Lukoff 1994, 2014


Lekcja 6.1 Interwencje terapeutyczne: Kryzys duchowy
Lekcja 6.2 Psychoterapia

Powrót do treści kursu




Lekcja 6.1 Interwencje terapeutyczne: Kryzys duchowy
Przegląd leczenia
Interwencje terapeutyczne w kryzysach ostrych
Przykłady przypadków
Przegląd leczenia

Przegląd leczenia
Mistyczność, Doświadczenie Bliskie Śmierci, Medytacja i Praktyka Duchowa, Wizjonerstwo i Szamańskie typy problemów duchowych powiązane z kryzysem ("kryzysem duchowym"), gdzie osoba ma problemy w funkcjonowaniu. Każdy z tych problemów ma swoja sekcje w terapii.

Są również pewne terapeutyczne strategie, które maja zastosowanie do wszystkich kryzysów duchowych. Stanislav Grof, MD, and Christina Grof, założyciele "Spiritual Emergence Network" opisują podejście duchowo-wrażliwe:

    Najważniejszym zadaniem dla ludzi będących w kryzysie duchowym jest dać im pozytywny kontekst ich doświadczeń oraz wystarczające informacje o procesie, przez który przechodzą. Niezbędnym jest by odeszli od koncepcji choroby i rozpoznali przewodnia naturę ich kryzysu.

    W zależności od tego czy postawa i interakcje w wąskim kole bliskich krewnych i przyjaciół jest odżywcza i wspierająca, czy raczej straszna, osadzająca i manipulacyjna, czyni to znaczną różnice w warunkach kierunku i wynikach epizodu:

    “[Terapia] nie powinna być ograniczona do rozmowy i powinna pozwalać na pełne doświadczenie i bezpośrednie uwolnienie emocji. To absolutnie niezbędne, by szanować uzdrawiającą mądrość transformującego procesu, by wspierać jego naturalny kierunek, i uhonorować i akceptować pełne spectrum ludzkiego doświadczenia".
    (Kryzys Duchowy: Kiedy osobista transformacja staje się kryzysem, str.195)


Interwencje mogą sięgać od wsparcia w ograniczono-czasowym kryzysie, z możliwym wpływem krewnych, przyjaciół, grup wsparcia, osób z opieki medycznej, do intensywnej, długotrwałej psychoterapii. Wybór specyficznej interwencji zależy od intensywności, długości trwania, rodzaju problem duchowego, jak również od osoby i jej sieci wsparcia.

Interwencje terapeutyczne w kryzysach ostrych
Terapia u pacjentów z kryzysem duchowym może przebiegać wg 9 następujących interwencji:

Normalizacja
Osoby w trakcie intensywnego doświadczenia duchowego potrzebują pewnych ram do zrozumienia, dzięki którym doświadczenie owo nabierze sensu. Teorie z dziedziny zdrowia psychicznego nie dostarczają zbyt wielu wskazówek w tej kwestii i często patologizują doświadczenia religijne i duchowe. Najczęściej przyczyną tego, że doświadczenia te wymykają się spod kontroli, jest brak zrozumienia, przewodnictwa i wsparcia. Jung opisał w poniższym przykładzie sytuację, w której zapewnienie normalizującej struktury pomogło pacjentowi:
    Żywo pamiętam przypadek profesora, który doświadczył nagłej wizji i myślał, że zwariował. Przyszedł do mnie w stanie całkowitej paniki. Ja zwyczajnie wziąłem 400-letnią książkę z półki i pokazałem mu stary drzeworyt obrazujący dokładnie to, co widział. Powiedziałem, "Nie ma potrzeby wierzyć, ze oszalałeś. Znali twoją wizję już 400 lat temu". Usiadł po tym czując się niepewnie, ale bardziej normalnie (Man and His Symbols, str. 58 - Człowiek i jego symbole).

W podobny sposób, Ram Dass, nauczyciel duchowy początkowy wyuczony na psychologa klinicznego, pomógł osobie w trudnej sytuacji poprzez zdefiniowanie jego doświadczenia jako reakcję kundalini. Osoba zadzwoniła do niego i powiedziała, że wariuje. Człowiek ten opisał objaw niekontrolowanych łez i dużej ilości energii, z powodu której nie mógł spać. Ram Dass powiedział,

Dr Brant Cortright opisuje kliniczną wartość edukowania pacjenta i jego bliskich:
    Edukacja na temat kryzysu duchowego ma dwie podstawowe funkcje. Po pierwsze, daje osobie zrozumienie swej sytuacji, jakby mapę terytorium, po którym się porusza. Posiadanie wyczucia terenu oraz wiedzy, że inni podróżowali już przez te rejony, dostarcza znacznej ulgi.

    Po drugie, zmienia to nastawienie człowieka do tego doświadczenia. Kiedy osoba (oraz bliscy) zmienia postrzeganie doświadczenia jako pozytywne i pomocne, raczej niż złe i chore, zmienia to stosunek osoby do doświadczenia. Zrozumienie, że jest to proces zdrowienia i wzrostu, pozwala osobie zwrócić się na wewnętrzny przepływ doświadczenia, aby go zaakceptować, zamiast odwrócenia się tyłem lub tłumienia go (Psychotherapy and Spirit, str. 173 - Psychoterapia i duch).

Pojęcie kryzysu duchowego samo w sobie opisuje i normalizuje takowe kryzysy. Dostarcza niepatologicznego zrozumienia i jest otwarciem dla pacjentów, ich rodzin i przyjaciół na coraz bogatszą literaturę z zakresu tego rodzaju problemów.

Dr Ed Podvoll, psychiatra, który w pracy z pacjentami stosuje podejście buddyjskie, włączając w to trening współczucia i pełni świadomości, mówi, że nie jest to łatwy proces:
    Trudnym zadaniem jest zmiana postrzegania osoby z odbioru doświadczenia jako zupełnie destrukcyjnego kataklizmu na zdolność zobaczenia i docenienia konstruktywnej próby transcendencji siebie, oraz że świadomym celem tego jest nie porzucenie życia, ale próba jego odnowy (The Seduction of Madness, str. 587 - Pokusa szaleństwa).

Najczęściej rodzina i przyjaciele pacjenta odgrywają ważną rolę przy wprowadzaniu i podtrzymywaniu duchowych i ugruntowujących interwencji opisanych poniżej. Dlatego ich również należy wyedukować na temat potencjału pozytywnej transformacji oraz sposobu wspierania osoby w kryzysie duchowym.

Stworzenie terapeutycznej struktury
Dr John Perry, który założył Diabysis, czyli centrum leczenia zamkniętego, w którym pracuje się z osobami w stanach psychotycznych z wizjami, podkreśla, że kiedy psychika osoby jest naenergetyzowana i zaktywowana, potrzebuje ona wtedy kontaktu z ludźmi, którzy są empatyczni, aktywnie zachęcają, dostarczają akceptującego uznania cech pojawiających się w procesie i zachęcają do procesu, zamiast próbować go zatrzymać lub przeszkodzić. Dr Brant Cortright podkreśla cechy, jakich wymaga się od terapeuty:
    „W kryzysie duchowym, postawa osobista terapeuty jest kluczem. Niektórzy pacjenci są w stanie samotnie żeglować po tych wodach, ale dla innych obecność jednego lub kilku mądrych współczujących przewodników w tej podróży może okazać się wielką pomocą... Ciepło i współczucie wraz z dozą miękkości i łagodności są niezbędne, gdyż twardość, zimno lub brak wrażliwości mogą być silnie rażące dla delikatnej i wyostrzonej percepcji osoby przechodzącej przez owe zmiany świadomości. Dodatkowo, swego rodzaju spokój i dyskretna pewność siebie pomagają energetycznie dodawać otuchy i złagodzić obawy i pobudzenie, które są często obecne (Psychotherapy and Spirit, str. 174 - Psychoterapia i duch)”.


Pomoc pacjentowi w zredukowaniu bodźców środowiskowych i interpersonalnych
Osoba przechodząca przez kryzys duchowy powinna być ochroniona przed psychicznymi bodźcami świata codziennego, które często doświadczane są jako bolesne i zakłócające wewnętrzny proces. Terapeuta powinien ustalić z pacjentem, które konkretne osoby i sytuacje zaostrzają dysfunkcyjne aspekty kryzysu duchowego.

Zalecenie pacjentowi, aby czasowo zaprzestał praktyk duchowych
Medytacja jest aktywatorem wielu zgłoszonych kryzysów duchowych. Nauczyciele medytacji, którzy prowadzą intensywne obozy medytacyjne, zaznajomieni są z tym faktem i wypracowali strategie radzenia sobie z takimi wydarzeniami (zobacz przykłady przypadków). Yoga, Qi gong oraz inne duchowe praktyki również mogą być wyzwalaczem. Nauczyciele zwykle doradzają, aby czasowo zaprzestać praktyki. Można do niej powrócić, gdy osoba się ustabilizuje.

Wykorzystanie sesji terapeutycznych do ugruntowania pacjenta
Sesje terapeutyczne można wykorzystać na wiele sposobów, w zależności od fazy kryzysu duchowego, oraz jego konkretnych cech. W poniższym przykładzie, dr Stuart Sovatsky, dyrektor kliniczny Kundalini Clinic, opisuje przypadek ze swej praktyki klinicznej, w którym ugruntował w teraźniejszości pacjenta z kryzysem duchowym podczas sesji terapeutycznej:
    Klient: Jestem przytłoczona (płacze, szlocha) tym kundalini, nie mogę tego więcej wytrzymać, nie wiem co zrobić.
    Terapeuta: (Mówi równocześnie z klientem). Masz wspaniały muzyczny głos, słyszę to podczas szlochania.
    Klient: Lubię śpiewać, chcę być piosenkarką.
    Terapeuta: W takim razie będzie to dużą porcją naszego celu. Cel ten skieruje dużo energii w stronę kreatywności, czakra vishuddha, gardło chce śpiewać, ty chcesz śpiewać.
    Klientka słuchała do połowy, tego co powiedziałem, po czym spuściła oczy i zaczęła znowu szlochać.
    Terapeuta: Proszę, spójrz na mnie znowu, wymknęłaś się z kontaktu ze mną i wróciłaś do cyklu desperackich myśli. Popatrz. Widzisz, tak naprawdę cię podziwiam i to prawda. Podziwiam twoją odwagę, aby przyjść do obcej osoby z nadzieją na pomoc. Podziwiam twoją zdolność do zaufania, tak, tak, TERAZ twoje zaufanie do mnie wzrasta, widzę to w twoich oczach, kiedy patrzysz (Klientka uśmiecha się).

To jest nasza relacja współpracy... Owo "patrzenie" jest początkiem medytacji z otwartymi oczami, która ugruntowuje klientkę w czasie i przestrzeni, aby nie odpłynęła z powrotem do desperackiego myślenia.

Zasugerowanie, aby pacjent zmienił dietę na bardziej "ciężkie" jedzenie i unikał postów
Ziarna (szczególnie całe), fasola, produkty mleczne oraz mięso uważane są za ugruntowujące ("ciężkie") jedzenie, w przeciwieństwie do owoców i soków owocowych i sałat. Cukier oraz stymulanty, jak kofeina, nie są zalecane.

Zachęcenie pacjenta do zaangażowania się w proste ugruntowujące i uspokajające aktywności
Ogrodnictwo jest przykładem tego, a także jakiekolwiek proste zadania, jak robienie na drutach, sprzątanie domu, praca łopatą, porządkowanie. Zachęć pacjenta do uczestniczenia w regularnych ćwiczeniach. Spacery są prawdopodobnie najlepszym sposobem przywrócenia świadomości z powrotem do ciała. Spacery w naturze mają dodatkową zaletę wzmacniania ciszy i spokoju umysłu. Jeśli pacjent regularnie uczestniczy w innych aktywnościach, jak pływanie czy jazda rowerem, może zaangażować się również w to. Jednakże sporty rywalizacyjne mogą być zbyt pobudzające.

Zachęcenie pacjenta do rysowania, rzeźbienia, tworzenia muzyki, pisania pamiętnika, poezji, do tańca
Zachęć go to tego, zarówno podczas sesji, jak i w domu. Kreatywne artystyczne zajęcia mogą pomóc osobie wyrazić swe doświadczenie, jak i go przepracować. Język symboli i metafor może pomóc zintegrować to, co słownie nie może być wyrażone.

Oszacować potrzebę brania lekarstw
Niektórzy praktycy, jak dr John Perry, przekonują, że lekarstwa tylko hamują zdolność człowieka do koncentracji na pracy wewnętrznej i tłumią energię psychiczną potrzebną do wytrwania w wysiłku, aby iść naprzód. Kiedy lekarstwo jest użyte, aby stłumić proces wewnętrzny, staje się on wtedy zamrożonym nieskończonym stanem. Stłumienie może zablokować potencjał całkowitego przepracowania zakończonego rozwiązaniem.

Niekiedy proces jest tak intensywny, że osoba staje się bardzo przytłoczona i pełna lęku. Osobie takiej przydałoby się spowolnienie procesu. Dr Bruce Victor, psychiatra i psychofarmakolog, stosuje małe dawki lekarstw wyciszających i antypsychotycznych, aby znieść niektóre z najbardziej zakłócających uczuć, co pozwala osobie na lepszą asymilację doświadczenia.
    Rozwiązanie tego pozornego konfliktu leży w oszacowaniu, czy obecność zniewalającego stanu służy wzrostowi psychologicznemu. O ile doświadczenie bólu, fizjologicznego czy psychicznego, może być potężnym motywatorem do przemiany osobistej, o tyle jego nieustępliwość może przekroczyć pewien punkt, po którym wzrost zostaje zahamowany...

    Pewnym wyzwaniem jest zdeterminowanie, czy osoba jest w stanie aktywnie pracować z bólem w terapeutyczny sposób w stronę wzrostu psychologicznego... Jedną ważną rolą farmakoterapii jest nieustannie szacować poziom symptomów, czy to jest ból, depresja, lęk, czy stany psychotyczne, aby osoba mogła je zintegrować w celu wzrostu. (Textbook of Transpersonal Psychiatry and Psychology, str. 332 - Podręcznik psychiatrii i psychologii transpersonalnej).

Niektórzy psychiatrzy wrażliwi na proces kryzysu duchowego przedstawiają na konferencjach swe metody postępowania. Ich podejście polega na przepisaniu dawek lekarstw, które są w stanie ostudzić proces wewnętrzny, aby pacjent mógł kontynuować pracę nad sobą jako osoba dochodząca, a nie zamknięta na oddziale (np. dr Robert Turner). Praktyki medyczne są coraz bardziej zaznajomione z nowym rozumieniem kryzysów duchowych. Np. dr Bruce Greyson mówi, że ludzie na oddziałach intensywnej terapii, którzy zgłaszają doświadczenia bycia poza ciałem i spotykania aniołów, nie są więcej postrzegani jako mający "psychozę intensywnej terapii" wymagającą leczenia lekarstwami antypsychotycznymi.

Głównym kryterium, którego ja używam decydując, czy skierować osobę na ewaluację pod kątem potrzeby lekarstw, jest fakt czy sytuacja osoby jest wystarczająco dobra, aby podtrzymać jej zaangażowanie w intensywny proces wewnętrzny. Osoba żyjąca we wspólnocie, jak centrum rozwoju duchowego, może wejść znacznie głębiej w proces, gdy ma odpowiednią fizyczną opiekę i wsparcie podczas przechodzenia przez kryzys. Obserwowałem to w Fundacji Ojai, centrum rozwoju, gdzie osoba doznała kryzysu duchowego, który wymagał nieustannej uwagi. Wspólnota zapewniła całkowite wsparcie przez 2 tygodnie, aż osoba zaczęła funkcjonować samodzielnie.

Jednakże osoby żyjące w mniej wspierających środowiskach często muszą zachować wyższy stopień funkcjonowania. W przeciwnym razie ryzykują możliwość pójścia do szpitala, utraty środków do życia, sytuacji mieszkalnej i innych ważnych rzeczy. Referuję takie osoby jako kandydatów do wzięcia lekarstw, jeśli oszacuję, że ich stan stwarza właśnie tego typu ryzyko. W przypadku, kiedy byłbym przekonany, że pacjent stwarza ryzyko dla innych, wtedy na pewno skierowałbym na ewaluację pod kątem przepisania lekarstw, choć w kryzysie duchowym zdarza się to rzadko. Jednakże, pacjenci w kryzysie duchowym mogą ryzykownie się zachowywać, np. prowadzić samochód w sposób niebezpieczny, co stwarza zagrożenie dla innych. Dlatego ewaluacja ryzyka jest częścią ewaluacji pod kątem lekarstw i należy wziąć pod uwagę system wsparcia pacjenta w kryzysie duchowym. Oczywiście, jakiekolwiek użycie lekarstw powinno odbyć się przy pełnym zrozumieniu i zgodzie pacjenta i zaleca się, aby aktywnie uczestniczył w podejmowaniu o tym decyzji.

Przykłady przypadków
Emma Bragdon opisuje swój osobisty kryzys, który dotyczył kwestionowania wartości duchowych.

Oddzielenie od duchowego nauczyciela może prowadzić do utraty duchowego kontaktu na poziomie indywidualnych pytań, a potem odcina wsparcie społeczne danego systemu wiary i jego praktyk.


    ZAGADNIENIE 29 WYMAGANE DO QUIZU
    Lekarstwa
    Lekarstwa są zawsze przeciwwskazaniem w kryzysie duchowym Prawda
                  [Prawda / Fałsz]
    Zanotuj odpowiedź, aby później umieścić ją w teście.




    ZAGADNIENIE 30 WYMAGANE DO QUIZU
    Psychoterapia
    Osoby, które doświadczają trudnego okresu kryzysu duchowego powinny być zachęcone do powrotu do życia i porzucenia tych dziwnych doświadczeń.
                  [Prawda / Fałsz]
    Zanotuj odpowiedź, aby później umieścić ją w teście.



Idź do góry




Lekcja 6.2 Psychoterapia
Interwencje duchowe w psychoterapii
Rola psychoterapii
Faza 1: Opowiedzenie historii doświadczenia
Faza 2: Odszukanie symbolicznego/duchowego dziedzictwa
Faza 3: Stworzenie nowej osobistej mitologii

Interwencje duchowe w psychoterapii
Interwencje duchowe mogą być konieczne w procesie rekonwalescencji i przemiany. Można do nich zaliczyć:
  • edukacja pacjenta na temat procesu kryzysu duchowego, który jest częścią podróży duchowej i posiada potencjalnie pozytywne rozwiązanie;
  • zachęcenie pacjenta do zaangażowania w ścieżkę duchową lub społeczność religijną, które są w zgodzie z jego doświadczeniami i wartościami;
  • zachęcenie pacjenta do poszukania wsparcia i przewodnictwa wiarygodnych i odpowiednich liderów religijnych lub duchowych;
  • zachęcenie pacjenta do zaangażowania się w praktyki religijne lub duchowe, które są w zgodzie z jego przekonaniami (np. modlitwa, medytacja, czytanie książek o tematyce duchowej, praktyki wyznaniowe, rytuały, wybaczenie oraz posługa);
  • modelowanie duchowości własnej pacjenta (kiedy jest to odpowiednie), włączając w to poczucie duchowego celu i znaczenia, nadzieję i wiarę w coś transcendentnego.

Rola psychoterapii
Psychoterapia może pomóc pacjentowi ukształtować problemy religijne i duchowe w spójną narrację, aby zobaczyć "przekaz" zawarty w doświadczeniu i stworzyć afirmującą życie osobistą mitologię, która integruje jego duchowy problem. Poniżej opisano trzy fazy psychoterapii, które prowadzone są w celu tej integracji. W dodatku, duchowość gra specjalną rolę w psychoterapii z takimi osobami.

Faza 1: Opowiedzenie historii doświadczenia

Psychoterapia może być postrzegana jako proces pomagania klientowi w skonstruowaniu nowej narracji, nowej historii życia. Psychoterapia nie jest uzdrawianiem poprzez katharsis i uwolnienie stłumionych traumatycznych zdarzeń i emocji, ale działa przez zrekonstruowanie autentycznej historii osoby (Zobacz: Czym jest terapia narratywna?). Poprzez stworzenie interpretacji, terapeuta opowiada historię pacjenta jeszcze raz i dzięki tym powtórkom sukcesywnie wpływa na "co i jak" historii opowiedzianej przez pacjenta. Końcowym wynikiem tego przeplatania tekstu jest radykalnie nowa, wspólnie stworzona historia. Albo jak Hillman [1] to opisuje, klient przychodzi na terapie aby "przepisać swą historię":

    Pacjent poszukuje nowej historii, albo ponownego połączenia się z dawną historią... Historia potrzebuje być zreperowania, nie pacjent. (str. 17-18).

Konkretny kierunek terapii zależy od natury problemu. Utrata wiary religijnej lub konflikt z wartościami duchowymi wymaga od osoby, aby zaczęła poszukiwać nowych duchowych kierunków, które są z nią zgodne w danej chwili rozwoju. Niejednokrotnie wydarzenie kryzysu duchowego samo w sobie posiada dość chaotyczną jakość, która doprowadziła terapeutów, pacjentów i społeczeństwo do zdewaluowania takich doświadczeń. Dalsze zgłębianie takich anomalnych doświadczeń jest uważane przez wielu profesjonalistów dziedziny zdrowia psychicznego, za zbędne, a nawet stwarzające ryzyko zaostrzenia symptomów.

Osoby, które przeszły przez kryzys duchowy często nie otrzymują uznania tych doświadczeń, ani nawet możliwości porozmawiania o tym. W trzech badanych przypadkach, które przestudiowałem i opublikowałem (Case Library), akta szpitalne nie wspomniały żadnych treści duchowych, jakie były obecne u tych pacjentów podczas epizodów. W kartach pacjentów opisano ich jako posiadających urojenia, halucynacje religijne, obsesję na punkcie kosmitów, oraz uważających, że mają specjalne moce. Sama ta informacja wystarczyła, aby postawić diagnozę zaburzenia psychotycznego. W modelu medycznym, dalsze badanie doświadczeń osoby byłyby zbędne i mogłyby nawet zaostrzyć symptomy poprzez wzmocnienie jej "systemu urojń". A jednak wszystkie trzy osoby powiedziały, że pracując ze mną nad przeniesieniem ich historii na papier, było bardzo pomocne.

Konwencjonalny zwyczaj pomijania znaczenia kryzysów duchowych nie jest terapeutycznie produktywny. Kryzys duchowy sam w sobie izoluje osobę od innych. Kolejna dewaluacja i potępienie doświadczenia jako "tylko produkt chorego umysłu" powoduje dalszą izolację w momencie, gdy osoba potrzebuje na nowo włączyć się do świata społecznego. Dlatego, opowiedzenie historii, przełożenie doświadczenia na słowa, zwykle jest pierwszym krokiem na drodze rozwinięcia podtrzymującej życie mitologii osobistej, która integruje duchowy wymiar kryzysu.

Na przełomie wieku, dr Kurt Jaspers, jeden z wynalazców nazewnictwa i metod używanych do zrozumienia zaburzeń psychotycznych, dowodził, że istnieje "otchłań różnicy" między psychozą a "normalną" świadomością:
    Najgłębsza różnica w życiu psychicznym człowieka wydaje się być między typem życia psychicznego, które możemy wyczuć i zrozumieć a takim typem, które samo w sobie jest niezrozumiałe i prawdziwie zniekształcone oraz schizofrenicznie... nie da się odczuć empatii, nie da się od razu zrozumieć, aczkolwiek próbujemy jakoś to ogarnąć z zewnątrz (Jaspers [2] str. 219).

Z drugiej strony, zrozumienie jest wynikiem obustronnej interakcji. Laing [3] obarczanie pacjentów całkowitą odpowiedzialnością za uczynienie swych realiów zrozumiałymi dla innych.
    "Zarówno to, co mówisz jak i to jak ja słucham, przyczynia się do tego, jak blisko lub daleko od siebie jesteśmy" (str. 38)

Praca z pacjentami w kryzysie duchowym wymaga sięgania poprzez ową otchłań, aby połączyć się z ich światem.

Jednym z celów w terapii narracyjnej jest wspólne znalezienie akceptowalnej nazwy dla problemu. Jest to kontynuacja pracy w fazie ostrej w kierunku normalizacji doświadczenia (zobacz Lekcję 5). Fraza 'kryzys duchowy' odpowiednio określa i normalizuje taki kryzys. Dostarcza niepatologicznego wyjaśnienia pacjentowi, rodzinie i przyjaciołom na temat tego typu problemów coraz szerzej opisywanych, a także może stać się podstawą do nowej osobistej mitologii.

skrytykował Opowiedzenie i opisanie przez pacjenta pełnego sprawozdania ze swojego doświadczenia, również często pomaga. Słowo 'mit' pochodzi z greckiego słowa 'mythos', co oznacza mowę. Odkryłem, że skonstruowanie prostej linii czasowej, na której zaznacza się czasy i kluczowe wydarzenia, ma terapeutyczną funkcję porządkującą. Następnie, praca w fazie 2 i 3 może łatwiej posunąć się do przodu w kierunku integracji doświadczenia.

Faza 2: Odszukanie symbolicznego/duchowego dziedzictwa

Osoby w kryzysie chcą, aby wziąć pod uwagę kontekst ich duchowości i wartości. W moim własnym kryzysie duchowym, przez 2 miesiące byłem głęboko przekonany, że jestem reinkarnacją Buddy i Chrystusa, oraz że moją misją było napisanie nowej "Świętej Księgi", która zjednoczyłaby wszystkich ludzi na świecie. A wychowano mnie w tradycji żydowskiej! Kiedy więc stanąłem znowu na nogi, dało mi to świetny powód do zgłębienia tych form duchowości, z którymi miałem minimalny kontakt. Patrząc wstecz, uważam ten okres czasu za moje przebudzenie duchowe. Jednakże mogłem go zintegrować dopiero po kilku latach terapii i pracy z tradycyjnymi uzdrowicielami (Zobacz Self-Case Study Shamanic Crisis - Studium własnego przypadku Kryzys Szamański).

Literatura dotycząca leczenia dokumentuje, że odniesienie się do złudzeń religijnych osoby posiada sporą terapeutyczną wartość [4]. W przypadkach, gdzie osoba rozwinęła urojenia wielkościowe, w których stawała się Bogiem lub mesjaszem, takie stereotypowe urojenia, wybujałe ego i możliwe nieodpowiednie lub wymagające zachowanie, może stać się ośmieszające dla osoby. Jednakże prawdziwy religijny/duchowy wymiar doświadczenia może być zachowany dzięki psychoterapii:


Dzisiaj postrzegam swe własne doświadczenie bycia Buddą i Chrystusem jako idealne modele dla mojego życia duchowego i dało mi to poczucie kierunku. Moja kariera jako psychologa badającego kryzysy duchowe oraz moja ścieżka duchowa wywodzą się z tego wydarzenia.

Dr James Hillman [5] utrzymuje, że
    Rekonwalescencja oznacza odzyskiwanie boskości z zaburzenia, dostrzeganie, że jej treść jest prawdziwie religijna (str. 10).

Rekonwalescencja często zakłada pomoc pacjentowi w pogodzeniu jego specyficznych osobistych symboli z porównywalną symboliką i wyobrażeniami religijnymi. Eliade [6] zauważył, że osobista nieświadomość oraz "prywatne mitologie" (które są częścią kryzysów duchowych) nie są w stanie przebudzić osoby. Wymaga to:
    ogólnych i uniwersalnych symboli, aby przebudzić indywidulane doświadczenie i przełożyć na duchowe działanie, na metafizyczne zrozumienie świata (str. 213)

Znaczna część mojej pracy z analizą Jungowską to nauczenie się, jak badać znaczenie moich osobistych symboli, które pojawiały się w snach i w moim kryzysie duchowym. Odnajdywanie znaczenia dzięki poszukiwaniu podobieństw w tradycyjnych mitach i tekstach religijnych odegrało również rolę w integracji u wielu pacjentów w kryzysie duchowym, z którymi pracowałem. Udokumentowałem ten proces w studium przypadku Myths in Mental Illness (Mity w chorobie psychicznej).

Faza 3: Stworzenie nowej osobistej mitologii

Ludzie chcą czegoś więcej od terapii, niż tylko samo wyjaśnienie i chronologia (faza 1), oraz analiza symboliczna (faza 2). Chcą oni poszerzonego i zgłębionego poczucia znaczenia ich życia. Wplecenie kryzysu duchowego w podtrzymującą życie mitologię osobistą jest niezbędne dla pozytywnej transformacji i integracji doświadczenia.

Osobista mitologia (definicja)
Każdy z nas ma mitologię osobistą - przekonania na temat życia, które składają się na nasze postrzeganie świata. Dr Stanley Krippner, współautor The Mythic Path: Discovering the Guiding Stories of Your Past - Creating a Vision for Your Future (Mityczna ścieżka: odkrywanie przewodnich historii twojej przeszłości - tworzenie wizji twojej przyszłości), definiuje osobistą mitologię jako system uzupełniających się i sprzecznych mitów osobistych, jakie ma dana osoba. Mit osobisty jest kognitywno-afektywną strukturą składającą się z mocno zakorzenionych przekonań z silnymi emocjonalnymi składowymi. Mity osobiste kształtują nasze oczekiwania i przewodzą naszym decyzjom. Mają wpływ na to, jak zachowujemy się z innymi ludźmi. Odnoszą się do najważniejszych życiowych spraw i pytań, jak:

  • Tożsamość - Kim jestem? Dlaczego tutaj jestem?
  • Kierunek - Gdzie zdążam? Jak tam dojść?
  • Cel - Co ja tutaj robię? Dlaczego tam idę? Co to wszystko oznacza?

Mitologia osobista w psychoterapii
Kiedy ludzie doświadczają problemów duchowych, najczęściej mają do czynienia ze sprawami egzystencjonalnymi określonymi jako część mitologii osobistej. Dlatego potrzebują oni rozwinąć bardziej wspierającą osobistą mitologię odpowiadającą temu, kim są w danym momencie. Niestety, w kryzysach duchowych wiele z mitów osobistych, jakie osoby rozwijają, są "dysfunkcyjne". Podkreślają patologiczne jakości i nie są dostrojone do rzeczywistych potrzeb, możliwości, czy okoliczności.

Zadaniem terapeuty jest pomóc takim pacjentom stworzyć nową osobistą mitologię. Jest to podejście narratywne do psychoterapii, skupiające się na wspólnym powtarzaniu historii pacjenta i rekonstruowaniu jej z korzyścią dla niego.

Mity osobiste tworzone są przy użyciu:
  • źródeł biologicznych - ograniczenia fizyczne, dziedziczenie genetyczne;
  • źródeł kulturowych - systemy ekonomiczne i polityczne, książki, filmy, folklor;
  • osobista historia - rodzina, relacje romantyczne, przyjaźnie, praca.

Źródła duchowe często odgrywają znaczącą rolę w kształtowaniu osobistych mitologii. Zalicza się tu doświadczania spoza zwyczajnej rzeczywistości, jak wizje, doświadczenia przeszłych żyć, parapsychologiczne, a także kryzysy duchowe. Źródła duchowe obejmują transcendencję spraw zwyczajnego życia, a także kontakt z "wyższą" lub "głębszą" rzeczywistością.

Kryzysy duchowe często zawierają tego typu doświadczenia, które mogą stać się podstawą dla nowej osobistej mitologii. Terapeuta może pomóc pacjentom, którzy przeszli kryzys duchowy, zbudować nową osobistą mitologię według źródeł duchowych opartych na ich kryzysie.

Dla wielu osób, wychodzenie z kryzysu duchowego doświadczane jest jako duchowa podróż, jako osobisty mit. Sally Clay, która spędziła dwa lata w szpitalu, a teraz pracuje jako doradca pacjentów, napisała, że
    Dla mnie, stanie się "chorą psychicznie" było zawsze kryzysem duchowym, a znalezienie duchowego modelu zdrowienia było kwestią życia lub śmierci (Clay [7]).

Osoby, które mają taki kryzys są nie tylko mobilizowani do skompensowania swoich słabości, ale również są zachęceni do zintegrowania swych unikalnych trosk, zainteresowań, temperamentu i wizji, co może dać zaczątek przyszłym wyborom zawodowym, przynależności społecznej, czy ideologii.

Mój kryzys duchowy zapoczątkował drogę do stania się "uzdrowicielem" i dostarczył mi powołania zawodowego, jako psycholog pracujący z poważną chorobą psychiczną i kryzysem duchowym. Dr John Perry, analityk Jungowski, który założył Diabysis, nowoczesne centrum leczenia dla osób z ostrym kryzysem psychotycznym, zaobserwował, że:
    Jest również możliwe, że osoby, które zakończyły swą podróż wzbogacone i obdarowane, mogą okazać się najlepszym materiałem na dobrego terapeutę, umiejącego reagować ze szczególnym zrozumieniem osób przechodzących przez psychozę (The Far Side of Madness, str, 158 - Skrajna strona szaleństwa).

Dr Jeanne Achterberg również zauważa przewagę "zranionych uzdrowicieli" pośród zawodowców w dziedzinie zdrowia.

Książki, The Mythic Path: Discovering the Guiding Stories of Your Past Creating-A Vision for Your Future napisana przez dra Davida Feinsteina i dra Stanleya Krippnera (Mityczna ścieżka: odkrywanie przewodnich historii twojej przeszłości - tworzenie wizji przyszłości), oraz Your Mythic Journey: Finding Meaning in Your Life Through Writing and Storytelling (Mityczna podróż: odnajdywanie znaczenia w życiu przez pisanie i opowiadanie historii), napisana przez Sama Keena, opisują różne metody, które wspierają pogłębianie historii życiowych i naświetlanie osobistej mitologii człowieka. Nie zawsze jest konieczne, aby osoba musiała pracować z terapeutą, żeby odnaleźć mit w centrum swej życiowej historii.

Jednakże symbole napotkane w kryzysach duchowych są często niezrozumiałe i bez spójnego kulturowego kontekstu. Jung zauważył, że fragmenty tematów i symboli mitycznych pojawiają się często w doświadczeniu osoby psychotycznej, ale skojarzenia są
    niesystematyczne, nagłe, groteskowe, absurdalne i tym samym trudne, lub niemożliwe do zrozumienia. Następnie zostają jeszcze bardziej zniekształcone przez ich chaotyczną przypadkowość (Psychogenesis of Mental Disease, str. 262-263 - Psychogeneza choroby psychicznej).

Dlatego podczas fazy integracji terapeuci często są pomocni przy wplataniu obrazów i symboli do spójnej mitologii osobistej.

Źródła:
1 Hillman, J. (1983). Healing fiction. New York: Station Hill Press.
2 Jaspers, K. (1963). General psychopathology. Manchester: Manchester Univ. Press.
3 Laing, R. D. (1982). The voice of experience. New York: Pantheon.
4 Eisenbruch M. (1992) Commentary: Toward a culturally sensitive DSM: Cultural bereavement in Cambodian refugees and the traditional healer as taxonomist. J Nerv Ment Dis 180(1): 8-10.
5 Hillman, J. (1986). On culture and chronic disorder. In R. Sardello and G. Thomas (Eds.), Stirrings of culture. Dallas: The Dallas Institute Publications.
6 Eliade, M. (1960). Myths, dreams, and mysteries. New York: Harper & Row.
7 Clay, S. (1987). Stigma and spirituality. Journal of Contemplative Psychotherapy, 4, 87-94. 8 Achterberg, J. (1988). The Wounded Healer. Shaman's Drum, 11, 18-22.


    ZAGADNIENIE 31 WYMAGANE DO QUIZU
    Święte teksty
    Święty tekstu naśladowców Taoizmu, to:
    a) Talmud;
    b) Bhagavad Gita;
    c) Koran;
    d) Tao-te-Ching.
    Zanotuj odpowiedź, aby później umieścić ją w teście.



Idź do góry

Poprzednia lekcja
Następna lekcja






...lub odwiedź nasze

Forum



Historia zmian
1.0 –
05 września 2014: Wersja pierwsza na tej stronie.